We staan hier bij het graf van Reinder van Dijk. In mei 1940 vocht hij als sol-
daat bij de Hollandse Waterlinie.
In 1943 riepen de Duitsers alle voormalige militairen op zich te melden.
Reinder weigerde en dook onder. Op 9 oktober '43 bezocht hij zijn vrouw Ida.
Hij werd verraden door een buurman en kwam in het Scholtenshuis. Van daar uit
werd hij naar Amersfoort gebracht.
Ida heeft haar uiterste best gedaan om haar man vrij te krijgen. Ze vroeg de
directeur van de timmerfabriek waar Reinder werkte, om te pleiten voor zijn
vrijlating. Met een brief van de directeur, reisde Ida naar Amersfoort. Zij
was toen ruim 7 maanden zwanger. Hoewel de Duitsers toezegden de brief in
behandeling te nemen, was Reinder al onderweg naar Duitsland.
Zijn jongste zoon werd zeven weken later geboren. Ida kon Reinder nog
brieven sturen en heeft hem een foto van zijn zoontje gestuurd.
Uiteindelijk kwam Reinder in een kamp in Leipzig. Hij schreef zijn vrouw:
"Ik ben van de hemel in de hel gekomen."
Op 6 april '45 kwam hij om het leven bij een bombardement.
Ida kreeg in november '45 van het Rode Kruis te horen dat hij was omgekomen.
Hij liet zijn vrouw en drie zoontjes achter.
Ieder jaar op 4 mei legt zijn familie bloemen op het graf.

We staan hier bij het graf van Reinder van Dijk. In mei 1940 vocht hij als sol-
daat bij de Hollandse Waterlinie, en in juni 1940 werd hij gedemobiliseerd en
naar huis gestuurd.

Op 29 april 1943 riepen de Duitsers alle voormalige militairen van de Neder-
landse krijgsmacht op om zich weer te melden en in krijgsgevangenschap te
gaan. De officiële motivatie was dat ze zich niet gedragen hadden overeenkom-
stig hun erewoord, in werkelijkheid hadden de Duitsers arbeidskrachten nodig.

Reinder weigerde zich te melden, en dook onder. Op 9 oktober 1943 bezocht hij
zijn hoogzwangere vrouw Ida Oomkes in Groningen. Hij werd echter verraden
door een buurman, en midden in de nacht opgepakt en naar het Scholtenshuis
overgebracht. Van daar uit werd hij naar de Waterloo kazerne in Amersfoort ge-
bracht. Zijn wanhopige vrouw reisde hem achterna, hoogzwanger en wel, met
een brief van zijn werkgever om hem weer vrij te krijgen. Hoewel de Duitsers
toezegden de brief in behandeling te nemen, was hij toen al op weg naar het
krijgsgevangenenkamp Stammlager IV-b in Mühlberg aan de Elbe, één van de
grootste krijgsgevangenkampen van Duitsland.

Zijn jongste zoontje werd zeven weken later geboren. In die tijd kon zijn vrouw
hem nog brieven sturen, en ze heeft hem een fotootje van de baby gestuurd.

Vanuit Stalag IV-b werden mensen naar Arbeitskommandos gestuurd, die onder
het Stalag vielen. Als eerste kwam Reinder terecht in Lager 95 in Nerchau. Hij
was huisschilder van beroep, en moest daar werken als glaszetter.

Vervolgens werd hij overgeplaatst naar Lager 10 in Paunsdorf, een buitenwijk
van Leipzig. Dat bevond zich bij de HASAG, de Hugo Anton Schneider Aktien-
gesellschaft. Dat was een lampenfabriek die was overgeschakeld op munitie. De
mensen werden er slecht behandeld, wat ook blijkt uit het volgende citaat uit
een brief aan zijn vrouw: "Ik ben van de hemel in de hel gekomen."

Op 6 april 1945 waren een aantal Nederlandse krijgsgevangen aan het puin rui-
men in de binnenstad van Leipzig, toen een twee uur durend bombardement be-
gon. Twaalf krijgsgevangenen hadden dekking gezocht in de kelder van het Far-
macologisch Institut, toen dat gebouw geraakt werd door een voltreffer. Geen
van de twaalf mannen, waaronder Reinder, overleefden dit. Zijn vrouw kreeg in
november 1945 van het Rode Kruis te horen dat hij was omgekomen.

Reinder werd 32 jaar oud, en werd in 1949 hier herbegraven. Hij liet een vrouw
en drie zoontjes achter. Bij iedere 4 mei viering legt zijn familie bloemen op
zijn graf.

We staan hier bij het graf van Reinder van Dijk. Hij was gelegerd aan
het Oostfront en maakte deel uit van de 3de compagnie-3de bataljon van
het 25ste  Regiment Infanterie, die gelegerd was in de Hollandse Waterlinie.
In juni 1940 werd hij gedemobiliseerd en naar huis gestuurd.
Hij weigerde zich in 1943 als krijgsgevangene  te melden voor werk in
Duitsland en dook onder. Op 9 oktober 1943, toen hij zijn hoogzwangere
vrouw in Groningen bezocht,  is hij verraden en gearresteerd.
Hij is naar de Waterloo-Kazerne in Amersfoort gebracht en kwam terecht
in Stalag-Stammlager in Mühlberg a.d.Elbe. Hij werkte eerst 4 maanden in
Nerschau als glaszetter en daarna werd hij tewerk gesteld in de
munitiefabriek in Leipzig. Na deze overplaatsing schreef hij in één van
zijn brieven aan zijn vrouw; "Ik ben van de hemel in de hel gekomen".
Bij het bombardement van 6 april 1945 op Leipzig is hij omgekomen.
Reinder was 32 jaar. Zijn vrouw en zijn drie zoontjes overleefden de
oorlog.
Vier jaar later is Reinder herbegraven hier op de Eshof in Haren.

Reinder van Dijk was getrouwd met Ida Oomkens.
Ida en Reinder kregen drie kinderen:
Klaas Hendrik, Hendrik Klaas en Jan Reinder.

Reinder was in militaire dienst geweest en in 1939 werd hij gemobiliseerd.
Bij de Hollandse Waterlinie maakte hij de mei-dagen van 1940 mee.
Zijn vriend Jurjen Kruizinga, die hij kende van de toneelvereniging,
sneuvelde. De naam Jurjen Kruizinga staat ook op de gedenksteen.

Reinder was 27 jaar oud toen de oorlog was begonnen.
Hij werd krijgsgevangen genomen, maar mocht in juni terugkeren naar
zijn vrouw en zijn eerste kind.
In 1943 kreeg Reinder, net als de andere Nederlandse militairen,
het bevel om in Duitsland te werken.
Hij besloot onder te duiken.
Het gezin was inmiddels uitgebreid door de geboorte van Hendrik Klaas.
En Ida was in verwachting van hun derde kind.
Tegen alle waarschuwingen in bezocht hij toch zijn gezin.
Een buurman heeft Reinder toen verraden.
Hij werd 's nachts gearresteerd, naar het Scholtenhuis gebracht en
korte tijd later naar Amersfoort.

Ida heeft haar uiterste best gedaan om haar man vrij te krijgen.
Ze vroeg de directeur van de timmerfabriek waar Reinder werkte, om te
pleiten voor zijn vrijlating. Gewapend met een brief van de directeur,
reisde Ida naar Amersfoort. Zij was toen ruim 7 maanden zwanger.
De Duitsers beloofden de brief in behandeling te nemen, maar voor het
zover kwam, was Reinder al op transport gesteld naar Duitsland.

Zeven weken na de arrestatie werd Jan Reinder geboren.

Reinder en Ida stuurden elkaar brieven:
"Ida, ik ben van de hemel in hel gekomen".

Ida is na de geboorte van Jan Reinder met haar drie kinderen gaan
inwonen bij Dieuwertje Kruizinga, de weduwe van Jurjen Kruizinga.

Ze stuurde haar man een foto van hun pasgeboren zoontje.
Jan Reinder heeft zijn vader nooit kunnen meemaken, want enkele weken
voor de bevrijding, kwam hij om het leven bij een bombardement op de
stad Leipzig.

In 1949 werd Reinder van Dijk herbegraven op begraafplaats Eshof in
Haren. Ieder jaar op 4 mei legt zijn familie bloemen op het graf.