Godert Walter


korte tekst voor Eshof 4 mei 2023

lengte: 1 minuut en 30 seconden
We staan hier bij het graf van Godert Walter. Een bekende naam in
Groningen. De boekhandel in de Oude Ebbingestraat draagt trots zijn naam.

Godert zou oorspronkelijk zijn vader opvolgen als notaris, maar besluit
voor het vak van boekhandelaar te kiezen. Hij loopt daarvoor stages in
binnen- en buitenland.

In de oorlog gijzelen de Duitsers een aantal vooraanstaande Nederlanders:
De hofhouding van de koningin, politici zoals Willem Drees, en ook
notaris Walter, de vader van Godert. Hij overleeft de gijzeling niet,
en overlijdt aan een longontsteking.

Godert neemt een mooie moderne boekhandel over in de Oude
Boteringestraat. Hij verkoopt daar onder de toonbank ook illegale
drukwerken.

Op een kwade dag koopt een beruchte NSB'er een illegaal boekje en loopt
er mee naar de SD. Op 17 september '44 arriveren SD mannen bij Godert
thuis. Het hele gezin was vanwege het mooie weer in de tuin. Godert
wordt mee naar binnen genomen en in zijn huis doodgeschoten. Hij wordt
slechts 32 jaar oud en laat zijn vrouw en twee jonge zoontjes achter.

Als we nu bloemen leggen op zijn graf, dan doen we dat in gedachten ook
op het graf van zijn vader in Apeldoorn.


 

tekst Dirk Munk, april 2023:
Wij staan hier bij het graf van Godert Walter. Een bekende naam in Gronin-
gen, de boekhandel in de Oude Ebbingestraat is nog steeds vol trots naar hem
vernoemd.

Het verhaal van Godert Walter begint feitelijk bij zijn vader. Karel Godert Wal-
ter was de zoon van Jonkvrouwe Pichot van Slijpe en notaris Herman Tomas
Theodoor Walter uit Apeldoorn. Het was een zeer bekende en gegoede familie,
en in Apeldoorn heb je nog de Waltersingel, het Veluws Walterbosch college, en
andere Walterbosch gebouwen die aan de familie herinneren. Godert zou oor-
spronkelijk zijn vader opvolgen als notaris, maar besluit voor het vak van boek-
handelaar te kiezen. Hij loopt daarvoor stages in binnen- en buitenland.

Dan breekt de oorlog uit, en Nederland wordt bezet. In Nederlands-Indië wor-
den mensen met de Duitse nationaliteit geïnterneerd. De Duitsers zijn hier niet
blij mee, en besluiten een aantal vooraanstaande Nederlanders te gijzelen. Bij
deze groep van Indië gijzelaars behoort de hofhouding van koningin Wilhelmi-
na, ex-ministers, dr. Willem Drees, en dus ook notaris Walter, de vader van Go-
dert. Ze worden ondergebracht in een aparte barak in het concentratiekamp Bu-
chenwald, maar deze 'goldene Baracke' is afgescheiden van de rest van het
kamp. Ze krijgen daar min of meer de status van krijgsgevangenen. Desondanks
zijn de leefomstandigheden belabberd, en diverse gijzelaars krijgen longontste-
king. Zo ook de vader van Godert, en op 3 maart 1941 overlijdt hij in het zie-
kenhuis van Jena. Enige weken later krijgt zijn weduwe het bericht dat haar
man is overleden, met de vraag of ze geïnteresseerd is in de urn met zijn as. U
begrijpt nu waarom we bij de vader van Godert zijn begonnen.

Godert neemt korte tijd hierna een mooie moderne boekhandel over in de Oude
Boteringestraat op de hoek van de Rode Weeshuisstraat, om zich te vestigen als
boekhandelaar. Hij verkoopt daar onder de toonbank ook illegale drukwerken.
Op een kwade dag koopt de beruchte N.S.B. slager Wichers een illegaal boekje
bij hem, en loopt er mee naar de S.D.. Dit leidt er toe dat op 17 september 1944
vier S.D. mannen het huis van Godert aan de Dilgtweg 30 opzoeken, en hem
mee naar binnen nemen voor verhoor. De nerveuze Godert maakt dan een on-
verwachte beweging, en hij wordt direct doodgeschoten door de beruchte S.D.-
ers Lehnhof en Kindel. Hij wordt slechts 32 jaar oud, en laat een tien jaar jonge-
re weduwe en twee heel jonge zoontjes achter.

Als we nu bloemen leggen op zijn graf, dan doen we dat in gedachten ook op
het graf van zijn vader in Apeldoorn. Daarbij nog een ontroerende aanvulling.
Naast Godert ligt begraven zijn weduwe Agnes van Gelder. Zij hertrouwde,
kreeg nog meer kinderen, maar wilde toch naast haar eerste grote liefde Godert
begraven worden. Het beeldje op haar graf is vervaardigd door hun zoon Just.


 

voorgelezen in de jaren tot en met 4 mei 2022 door Klaas Drenth:
Op deze plek ligt Karel Godert Walter begraven. Op 32 jarige leeftijd
werd hij in zijn huis door de Duitsers doodgeschoten. Dat gebeurde op 17
september 1944. Hij was boekhandelaar en verspreidde door de Duitsers
verboden drukwerk. Hij werd verraden en in zijn huis aan de Dilgtweg
doodgeschoten door Lehnhoff en Kindel. Nog steeds draagt de boekhandel
in de Ebbingestraat de naam Godert Walter.
Wij denken met respect aan hem.